Laden Evenementen
Dit evenement is voorbij.

BRISK komt op zondagmiddag 9 oktober met hun blokfluitrepertoire naar De Verbeelding! Vier musici die als gelijkwaardige partners hun muzikale wereld delen: dat vraagt om een enorme inzet en groot onderling vertrouwen. Daarom is Four in One het motto van dit programma. Maar het verwijst ook naar de canon, de bekendste muzikale vorm van vier-in-één. Door één melodie na elkaar in te zetten ontstaat een meerstemmig geheel. Canons vormen hier de rode draad. Daarnaast komen er andere imitatieve vormen aan de orde. Want ook het fijn geëtste stemmenweefsel van de renaissance-polyfonie en de fuga’s van Bach vinden hun oorsprong in het canonisch schrijven.

Four in One is een staalkaart van het rijke repertoire van BRISK, met oude muziek, nieuw voor het kwartet geschreven werk, en bewerkingen van romantische muziek. Het komt allemaal voorbij: een fuga van Dufay, een Caccia van Toek Numan, een Catch van Willem Wander van Nieuwkerk, canons van Palestrina en Robert Zuidam, stemmen die elkaar imiteren in muziek van Janequin, Obrecht, Lassus en Clemens, en een canon van Alexander Scriabin. En natuurlijk een fuga van Bach.

Tickets reserveren

De ticketverkoop voor BRISK is gesloten. Er zijn nog tickets beschikbaar. Deze zijn zondag 9 oktober vanaf 14.30 uur verkrijgbaar aan de zaal.

Programma Four in One

Uitvoerenden: BRISK Recorder Quartet Amsterdam
Marjan Banis, Susanna Borsch, Bert Honig en Alide Verheij

Guillaume Du Fay (1397-1474)
Fuga Duorum Temporum
Invidia nimica
Grimace (fl.1350-1375)
A l’arme, a l’arme
Jacob Obrecht (1457/8-1505)
La Tortorella
Robert Zuidam (1964)   
Méditations sur la liberté et l’égalité III (2011)
Clément Janequin (ca.1485-1558)     
L’alouette
Roland de Lassus (1532-1594)  
Super flumina Babylonis
Giovanni Pierluigi da Palestrina (c.1525-1594)
Super flumina Babylonis
Celia Swart (1994)
Generations around me (2021)
Clemens non Papa (c.1510-1555)
Angelus Domini
Giovanni Pierluigi da Palestrina 1525/6-1594   
Alma redemptoris mater
Willem Wander van Nieuwkerk (1955)            
Catch an angel (2006)

PAUZE

Johann Sebastian Bach (1685-1750)
Jesus Christus unser Heiland alio modo Choralvorspiel
BWV 666
Contrapunctus 11 uit ‘Die Kunst der Fuge’, BWV 1080
Johann Sebastian Bach     
An Wasserflüssen Babylon Choralvorspiel BWV 653
Toek Numan (1971)                                        
Caccia (2015)
Johann Sebastian Bach
Koraal ‘Das alte Jahr vergangen ist’, BWV 288
Choralvorspiel  ‘Das alte Jahr vergangen ist’
BWV 614
Alexander Scriabin (1872-1915)   
Canon in d klein
Pjotr Iljitsj Tsjaikovski (1840-1893)     
Nocturne, Opus 19, No. 4
(arr. Toek Numan)

Toelichting

Vier musici die als gelijkwaardige partners hun muzikale wereld delen: dat vraagt om een enorme inzet en groot onderling vertrouwen. Daarom is Four in One het motto van dit programma. Maar het verwijst ook naar de canon, de bekendste muzikale vorm van vier-in-één. Door één melodie na elkaar in te zetten ontstaat een meerstemmig geheel. Canons vormen hier de rode draad. Daarnaast komen er andere imitatieve vormen aan de orde. Want ook het fijn geëtste stemmenweefsel van de renaissance-polyfonie en de fuga’s van Bach vinden hun oorsprong in het canonisch schrijven.

Four in One is een staalkaart van het rijke repertoire van BRISK, met oude muziek, nieuw voor het kwartet geschreven werk, en bewerkingen van romantische muziek. Het komt allemaal voorbij: een fuga van Dufay, een Caccia van Toek Numan, een Catch van Willem Wander van Nieuwkerk, canons van Palestrina en Robert Zuidam, stemmen die elkaar imiteren in muziek van Janequin, Obrecht, Lassus en Clemens, en een canon van Alexander Scriabin. En natuurlijk een fuga van Bach.

De twee bovenstemmen van de Fuga duorum temporum van Dufay hebben in canon de tekst van het Gloria, terwijl de onderstemmen ad modum tubae, als bazuinen, om en om motieven spelen.

De ballata (Italiaanse liedvorm uit de 14e eeuw) Invidia nimica is het tegendeel van hemelse vrede. Het lied gaat over de afgunst, de vijand van ieder grootmoedig mens, die alles kapotmaakt.

A l’arme, a l’arme, een virelai (Franse liedvorm uit de 14e en 15e eeuw) van Grimace, drukt een heel ander soort strijd uit: de fanfare-achtige motieven aan het begin roepen een dame op om de wapens op te nemen voor haar minnaar.

Vogels spelen voor ons een rol in het weemoedige La tortorella van Jacob Obrecht over een tortelduif met liefdesverdriet. L’alouette van Janequin is een liefdeslied vol vogelgeluiden. De canon uit Méditations sur la liberté et l’égalité van Robert Zuidam roept associaties op met een zwerm vogels: je ziet bijna voor je hoe ze in wonderlijke bewegingen door de avondlucht scheren.

Voor BRISK is de blokfluit verbonden met het stromen van de adem. In Super flumina Babylonis in versies van Lassus en Palestrina zijn het de stromende rivieren van Babylon waar het treurende volk Israël in ballingschap was.

In Generations around me van Celia Swart, het negentigste stuk dat werd opgedragen aan BRISK, worden in vier in elkaar overlopende delen steeds andere levensfasen hoorbaar, waarin steeds één van de vier stemmen wat meer op de voorgrond treedt: een contemplatief begin, een meer persoonlijke fase, een hectische fase en een harmonieus einde dat langzaam uitvibreert.

De Maria-antifoon Alma redemptoris mater eindigt met de woorden: gij die door Gabriël zijt begroet, ontferm u over ons, zondaars. In Angelus Domini van Clemens gaat het om de engel die aan de herders verscheen. Willem Wander van Nieuwkerk schreef Catch an Angel voor BRISK in 2006. Zoals hij zegt: “Ter ere van de engelachtige rol die de blokfluit vanouds speelt en om de luchtige virtuositeit te vieren waar het ensemble naar streeft”.

Dat alles is de opmaat voor muziek van Johann Sebastian Bach, met een magistrale fuga uit de Kunst der Fuge. Vier blokfluiten klinken samen als één klein orgeltje in een drietal koraalbewerkingen, een typische organistenkunst, waar Bach in excelleerde. In het Orgel-Büchlein oefende hij de cantus-firmustechniek, de kunst van het componeren met een koraalmelodie als rode draad. In zijn latere en meer uitgebreide Choralvorspiele is die rode draad ook steeds rijker versierd.

Caccia van Toek Numan is een kort, speels stuk waarin steeds twee stemmen elkaar in repeterende nootjes achtervolgen. Toek zegt er zelf over: “Een melodische stem springt er nerveus omheen. Halverwege komen de vier stemmen kort samen in een forte unisono, waarna het spel wordt hervat. Hoewel tegen het eind een subtiele herinnering klinkt aan An Wasserflüssen Babylon, contrasteert het stukje vooral met de bezonken muziek van Bach die eromheen klinkt. Het gejaagde karakter en het achtervolgingsgegeven verklaren de titel.”

Muziek uit de romantiek hoort traditioneel natuurlijk helemaal niet bij het blokfluitrepertoire, maar werkt wondermooi met onze instrumenten. BRISK koos voor twee pianowerken: een canon van Scriabin, en een nocturne van Tsjaikovski die Toek Numan voor BRISK bewerkte.

Achtergrondinformatie Brisk Recorder Quartet Amsterdam

BRISK betekent levendig en wakker. “De genadeklap voor het imago van braafheid van de blokfluit”, schreef een recensent ooit over BRISK. Variatie in stijl en sfeer, virtuositeit en luchtigheid, zijn de ingrediënten voor een concert van BRISK. De pers prees het spelplezier, de virtuositeit en de prachtige hechte klank van het ensemble. Het kwartet omringt zich altijd met een enorme verzameling blokfluiten.

Sinds de oprichting in 1986 gaf BRISK talloze concerten op podia en festivals van naam in vele Europese landen, Canada en Noord- en Zuid-Amerika. BRISK maakte radio- en tv opnamen in Nederland en in het buitenland, en is op meer dan tien zeer goed ontvangen cd’s te beluisteren.

Met een gedurfde programmering van oude en hedendaagse muziek verkent het ensemble de grenzen van het repertoire. BRISK werkt vaak samen met collega-musici, en met kunstenaars uit andere disciplines zoals acteurs, regisseurs, tekstschrijvers en filmers.

BRISK maakte naam door de levendige vertolkingen van oude muziek, de zoektocht naar onbekend repertoire en de vele bewerkingen die het ensemble maakte in de traditie van het instrument. Het kwartet werkte onder meer samen met Amaryllis Dieltiens, Michael Chance, Marcel Beekman, Johannette Zomer, Maarten Koningsberger, het Egidius Kwartet, het Gesualdo Consort, Bernard Winsemius, Leo van Doeselaar, Rainer Zipperling, Mike Fentross en Camerata Trajectina.

Tot de lange lijst van componisten die voor het kwartet schreven, horen Martijn Padding, Mayke Nas, Hans Koolmees, Calliope Tsoupaki, Bart Visman, Klaas de Vries, Kate Moore, Roderik de Man en vele anderen. In BRISK-programma’s met oude muziek klinkt vaak nieuw werk als commentaar of contrast. BRISK geeft regelmatig concerten met specialisten in de hedendaagse muziek zoals pianiste Tomoko Mukaiyama, componist en improvisator Guus Janssen, zangeres Greetje Bijma en slagwerker Ramon Lormans.

Met regisseurs als David Prins, Jetse Batelaan en Gienke Deuten, en acteurs als Porgy Franssen, Bart Kiene en Hans Thissen, maakte het ensemble een aantal zeer succesvolle kindervoorstellingen. In oktober 2021 ging de nieuwe voorstelling Hoedje met Kiki Heessels in première.

Het kwartet heeft een uitgebreid instrumentarium, dat door intensieve contacten met blokfluitbouwers uit de hele wereld voortdurend in ontwikkeling is. Daarmee kunnen composities uit de renaissance, de barok, de 20e en de 21e eeuw elk in hun eigen stemming en klankkleur worden uitgevoerd. Uitgebreide info en vele opnames zijn te vinden op www.brisk.nl